Adım Adım Discus Balığı Akvaryumda Nasıl Yetiştirilir ?
Discus balığı yetiştiriciliği, tatlı su akvaryumculuğunun en keyifli duraklarından biri olan ve birçok kişinin yanlış bilinen basit bir takım kuralları uygulamaması veya yanlış uygulaması yüzünden hüsranla andığı bir bölümüdür.
Sayfalar süren teorik bilgileri birçok sitede zaten görebilirsiniz burada amacımız sizleri sıkmadan deneyimlerimizi paylaşarak bizlerin yaşadığı kötü tecrübeleri yaşamamanızı sağlayabilmektir. Discus balıkları ile ilgili merak ettiğiniz sorular varsa konu altından yorum olarak bize iletebilirsiniz.
Discus Akvaryumu Nasıl Olmalıdır ?
Discusa başlarken bilinmesi gereken en önemli kurallardan birisi discus balıklarının bakımı ve büyütülmesinde diğer tatlı su balık türlerine göre bir takım farklılıkların olmasıdır. Juvenil olarak tabir ettiğimiz 5-7 cmlik balıklarımızın yetiştirilmesi için öncelikle en az 200 ltlik içinde kum, kaya, bitki ve başka türde balık olmayan akvaryuma ihtiyacımız var. Discusun başka tür balıkların, bitkilerin olduğu bir akvaryuma eklenmesi hobiye yeni başlayanlar için çoğunlukla hüsranla sonuçlanır.
Burada öğreneceğimiz en önemli şey oturmuş bir melek veya canlı doğuran tankına yada bitkili akvaryuma discus alıp eklemek yeni başlayan arkadaşlar için bir risktir ve tarafımızca önerilmemektedir.
Discus Akvaryum Su Değerleri Nasıl Olmalıdır ?
Juvenil discusların büyütülmesinde ihtiyacınız olan en önemli şey iyi filtre edilmiş nitrit, nitrat değerleri düşük dinlenmiş su’dur. Suyun sertliğinin üretim dışında ölçümüne çok da gerek yoktur. Akvaryuma su doldurulması sonrasında 1 hafta boyunca günlük % 10 su değişimleri ve bir takım yararlı bakteri kültürü içeren ürünler kullanılabilir. Suyun ph, kh, gh değerleri yalnızca üretim aşamasında ölçülmeli ve ayarlanmalıdır. Su değerleri hakkında bilinmesi gereken önemli konulardan birisi discusun tanganika cikletleri gibi sert alkalin değil tam tersi yumuşak ve asidik sulardan hoşlanmasıdır. Bu nedenle özellikle suya mineral salan kum, kaya,taş,deniz kabuğu ve yine dış filtreye konulan çakıl taşı gibi ürünlerin discusun istemediği su değerlerine sebep olacağı unutulmamalıdır.
Discus Balığı Seçimi Nasıl Olmalıdır ?
Yanık diye tabir ettiğimiz cüce kalmış discus balıkları veya formu bozuk hasta discus aldığımızda ne yaparsak yapalım başarı sağlayamayız. Bu nedenle discus alırken özellikle ithal veya akvaryumcudan değil de özellikle akvaryum forumlardan bulabileceğimiz üretim sonrasında en az 5 cm boya getirilmiş ve aynı akvaryumda bakılan en az 6 adet discus almamız; sonrasında da mevcut sistemimize başka hiçbir canlı bitki, kaya, kum eklemememiz başarımızı çok arttıracaktır.
Yanık olarak alınmış bir discusa ne verirsek verelim büyümesini sağlayamayız. Bu aşamada yapılmaması gereken en önemli şey aldığımız discuslarımızın yanına sonradan tekrar discus veya başka balık, bitki, kum, kaya alıp eklemektir. Bu işlem aslında deneyimli discuscular tarafından uygulanabilse de özellikle yeni başlayan arkadaşlar için kesinlikle ciddi bir risktir. Burada başımıza hemen daima gelecek en önemli sorun “bakteri çakışması” dır.
Bakteri çakışması iki ayrı akvaryumda tümüyle sağlıklı olarak yaşayan iki discusun bir araya getirildiğinde birbirlerinin içinde veya üzerinde yaşayan saprofit veya yarı patojen mikro organizmalarla enfekte olmalarıdır. Burada en önemli unsur sizin balığınızda dışarıdan getirdiğiniz balıkta tümüyle sağlıklı olmasına karşın 24-48 saat sonra balıkların aniden hasta olmasıdır. Yeni başlayan bir discus balığı sever için sonuçları oldukça üzücüdür.
İnsanlarda buna örnek olabilecek hastalık Turist İshali’dir. Başka bir ülkeye veya şehir’e geziye giden kişi o yörenin yapılan yemeklerini yediğinde o yöredeki halkta hiçbir sorun olmadığı halde kendisinin ishal olmasıdır. Bunun sebebi o bölgede yerel yiyeceklerde bulunan bir takım saprofit veya yarı patojen bakteri veya virüslere karşı o bölgeye ilk defa gelen kişide herhangi bir antikor bulunmaması sebebiyle o patojenle enfekte olmasıdır.
Özellikle yapılmamasını tavsiye ettiğimiz önemli konulardan birisi de farklı akvaryumculardan veya üreticilerden balıkların alınıp aynı akvaryuma konmasıdır. Deneyimli discus-severler tarafından risk alınarak birtakım önlemlerle yapılabilse de yani başlayan arkadaşlara mutlaka ‘’aynı akvaryumda bakılan’’ discuslardan almalarını öneriyoruz.
Discus Akvaryumunda Su Değişimi Nasıl Yapılmalıdır ?
Juvenil discusların büyüme geriliği (yanık kalması) gelişmeden sağlıklı büyümesinde en önemli faktörlerden birisi de uygun su şartları ve düzenli su değişimidir. Tecrübelerimize Gore suyunuz ne kadar iyi filtre ediliyor olursa olsun mutlaka su değişimi yapmak önerilmektedir. Discus balığı yetiştiriciliğinde Alexander Piwowarski, Jack wattley, Felix Row, Raymond Lee, Eric Hustinx gibi üreticilerin mükemmel discus büyütme için en önemli uygulamaları günlük su değişimidir. Suyun biyo-mekanik-kimyasal filtrasyonu ne kadar mükemmel olursa olsun taze suda bulunan eser elementler balıkların gelişimini hızlandırmaktadır.
Discus Akvaryumunda Hangi Filtre Kullanılmalıdır ?
Akvaryumda sadece pipo filtre bulundurup herhangi bir filtrasyon yapmadan masif su değişimleri ile discus balığı büyüten(Jack wattley gibi) birçok yetiştirici de mevcuttur.Yeni başlayan discus severlere önerimiz yandan sump veya dış filtre ile mutlaka filtrasyon yapılması ve düzenli yürek vereceğimiz için filtrenin hemen kirlenmemesi açısından filtre giriş kısmına elyaf sararak ve bu elyafı düzenli olarak temizleyerek ön filtrasyon yapmaktır. Mümkün olduğunca günlük % 20 ila 40 arasında dip çekerek su değişimi yapmanız önerilir. Haftalık su değişimleri ile discus büyüttüğünü belirten otörler bulunsa da günlük su değişimi yapmak bizce önerilmektedir. Zira bu kadar emek sonrasında 12-13cm boyunu geçmeyen yanık bir discus sahibi olmak yeni başlayan akvaristlerde hobiyi bırakmaya kadar varan heves kaybı yaratacaktır.
Demek ki bu bölümdeki en önemli husus saprofit, nitrit, nitrat bakterileri tarafından düzenli filtre edilen bir filtrasyon sistemi ve tercihen beklemiş izotermik su değişimleridir. Suyun 24 saat dinlendirilmesi yeterlidir. Şofbenden direk musluk suyu eklemek, çiğ musluk suyuna dezenfeksiyon amacı ile eklenmiş aktif klorun filtrede bulunan saprofit bakterilerimizi öldüreceğinden mümkünse uygulanmaması suyun ayrı bir akvaryumda 24 saat dinlendirilmesi önerilir. Bu yöntem kullanıldığında en ciddi sorun saprofit bakterilerimiz öleceğinden su değişiminden birkaç saat sonrasında suda bulanma bozulma yani nitrit nitrat amonyak değerlerinde ciddi yükselmeler olmasıdır.
Discus Akvaryum Isısı ve Sıcaklığı Nasıl Olmalıdır ?
Akvaryumumuzun sıcaklığı 28-30 derece arasında olmalıdır. Özellikle balıklarımızı ilk eklediğimiz dönemde strese bağlı oluşabilecek enfeksiyon ve enfestasyonların önlenmesinde ilk bir hafta ısıyı 34 derecede tutmak uygun olacaktır.
Burada öğrenilmesi gereken diğer bir konu bakteri ve parazitin ne olduğudur. Bakteriler bir veya birden fazla hücre gruplarının birleşerek oluturduğu patojen olabilen veya olamayabilen, kendi kendine üreyip yaşayabilen hücrelerdir. Parazitler ise onlarca veya türlerine göre binlerce hücreden oluşan bakterilere göre çok daha büyük olan bakterilerden farklı olarak kendilerine özel sindirim dolaşım sistemleri bulunan daha kompleks canlılardır. Özellikle discuslarımızda hastalık yapan solungaç ve barsak parazitleri yüksek sıcaklıklarda bakterilerden farklı olarak üreme sorunları yaşamaktadırlar. Burada ısıyı yükseltmemizin mantığı budur.
Ancak yüksek ısının(34-36 derece) yetişkin parazitleri öldürmediği de bilinmelidir. Burada amaç parazitin üremesini durdurmaktır.30 derecenin altında discus bakımı hem balıkta oluşan stres hem de parazitlerin üremesi açısından şartların daha elverişli olması nedeniyle bizce önerilmemektedir. İdeal ısımız 30 derece olmalıdır.
Discus Beslenmesi Nasıl Olmalıdır ?
Juvenil discuslarımızın beslenmesinde temel öğe gerekli proteinin balıklarımıza düzenli verilebilmesidir. Discuslara hayvansal protein verilmesi birçok forumda halen tartışılmasına karşın ideal büyüklüğe ulaşmaları açısından en iyi çözümün bu olduğu birçok üretici tarafından kabul edilmiştir. Sadece kuru yem ve dondurulmuş kan kurdu ile besleme de bir seçenek olmasına karşın özellikle dondurulmuş kan kurdunun fiyatının pahalı olması maliyeti çok arttıracağından özellikle yürek vermek ekonomik olarak daha uygun bir seçim olacaktır.
Deneyimlerimize dayanarak en uygun beslenme günde 4-5 defa bits yem 2-3 defa yürek ve haftada 1 veya 2 defa mümkünse dondurulmuş veya kurutulmuş kan kurdu vermektir. Ekonomik durumumuza bağlı olarak farklı yemler verilebilinse de yeni başlayan arkadaşların sadece bu 2 ana öğünle balıklarını sağlıklı büyütmeleri mümkündür. Özellikle 5-6 cm boylarında olan balıklarımıza çok sayıda ufak öğünler vermek gelişimlerini olumlu etkileyecektir.
Burada en önemli hususlardan birisi de tubifeks’tir. Tubifeks pis sularda, lağım sularının aktığı yerlerde toprağa gömülü halde yaşarlar. Discuslara kesinlikle her ne olursa olsun verilmemelidir. Bir çok discus balığı severin düştüğü en büyük yanlış tubifeksin içini bir takım yöntemlerle, yıkama ve benzeri işlemlerle temizlediklerini sanmalarıdır.
Bakteriler ve parazitler uygunsuz ortamlarda spor formuna dönüşerek yıllarca ölmeden uykuda kalabilirler. Uygun ortam sağlandığında spor zırhından çıkarak tekrar ürerler. Bir bakterinin spor formunu öldürmek inanılmaz derecede zor bir iştir. Tıpta bakteri mantar parazit gibi tüm mikro-organizmaların öldürülmesine dezenfeksiyon, bu mikro-organizmaların sporlarının dahi öldürülmesine strelizasyon denir. Örneğin bir miktar tubifeksi sterilize etmek için 160 0 C’de 2-2.5 saat, 170 0C’de 1 saat pastör fırınında pişirmek gerekir. Siz tubifeksi sterilize etmeden balığınıza verirseniz balığınız zayıf olduğu bir anda bu bakteriler ve parazitler spor formundan çıkarak balığınızı enfekte edecektir.
Discusumuza verilecek yürek karışımı ile ilgili birçok tarif mevcuttur. Benim aktaracağım en önemli nokta tarif ne kadar basit ve yalın olursa balıklarınızın o yüreği o kadar iştahlı yiyeceğidir. Son 8 yıldır uyguladığım temel tarifte sadece sinir ve yağlarından arındırılmış taze dana yüreği, kg yürek başına 1 çay kaşığı toz spirulina ve 2-3 diş sarımsak bulunmaktadır. Özellikle spirulina ve sarımsağı fazla koymanız discuslarınızın yemi alıp tükürmelerine ve yemi yememelerine sebep olabileceği unutulmamalıdır.
Yapılan temel hatalardan biride yüreğin atılmasından sonra 5-10 dakika içerisinde kalan artık yüreğin dip çekilerek uzaklaştırılmasıdır. Oysa mide barsak sistemleri çok kısa olan bu balıklar verilen yemi 1 saate kadar yemeye devam etmektedirler. Bu yüzden dip çekimi yapmadan önce mutlaka birkaç saat balıkların yemi yemelerini bekleyin. Balık o an için yeme ilgi göstermese de 15- 20 dakika sonra yediği yemler midesinden barsaklarına geçtiğinde dönüp tekrar yemeye başlayacaktır.
Burada vermeye çalıştığımız temel bilgiler tarafımızca yıllarca süren bir öğrenme sürecinde yaşadığımız deneyimlerin sonucudur. Ancak şu da unutulmamalıdır ki verdiğimiz bilgilerde bir takım hatalar olabilir. Sonuç olarak bu hobiyle uğraşıldığı sürece her geçen gün kişi yeni şeyler öğrenmektedir.
